Factsheet Informatie voor gebruikers van chemische stoffen en mengsels (Downstreamgebruikers)

Informatie voor gebruikers van chemische stoffen en mengsels (Downstreamgebruikers)

Versie 1 mei 2014

Dit informatieblad geeft aan de hand van een aantal vragen en antwoorden oplossingsrichtingen voor bepaalde situaties waar downstream gebruikers tegenaan kunnen lopen.

Downstreamgebruikers gebruiken chemische stoffen onder andere bij de vervaardiging van eindproducten, om machines in werking te houden of bij de schoonmaak van gebouwen. Voorbeelden hiervan zijn verf, lijmen, oplosmiddelen, metalen en schoonmaakmiddelen.

Vanaf 1 juni 2007, moeten fabrikanten en importeurs alle chemische stoffen die ze in de EU produceren of importeren registreren bij het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) in Helsinki. Niet alle chemische stoffen worden meteen geregistreerd. Als een fabrikant of importeur een stof voor 1 december 2008 heeft gepreregistreerd, kunnen zij gebruikmaken van overgangstermijnen om een registratie in te dienen.

Op 1 juni 2018 moeten alle stoffen vanaf 1 ton/jaar geproduceerd of geïmporteerd worden geregistreerd. Als een fabrikant of importeur een chemische stof waarvoor deze deadline geldt niet registreert, dan is het vanaf die datum illegaal voor de fabrikant of importeur om chemische stof te leveren. Het kan zijn dat uw leverancier voor de deadline stopt met productie of import en nog bestaande voorraden verkoopt. Dat is toegestaan, maar u moet rekening ermee houden dat op termijn de leveranties stoppen.

Voor downstreamgebruikers is het dus belangrijk om te weten of de stof die ze gebruiken in de toekomst wordt geregistreerd. Als de stof is geregistreerd moet het gebruik van de stof ook in het registratiedossier zijn opgenomen.

Figuur 1: Schema registratietermijnen

* Stoffen die carcinogeen, mutageen of toxisch voor de voortplanting zijn; categorie 1 en 2 volgens richtlijn 67/548/EEG (categorie 1a en 1b volgend de verordening (EG) nr. 1272/2008)

** Milieugevaarlijke stoffen die potentieel Persistent, Bioaccumulerend, Toxisch (PBT) of zeer Persistent, zeer Bioaccumulerend (zPzB) kunnen zijn; stoffen ingedeeld als N; R50/53 volgens richtlijn 67/548/EEG (Aquatisch acuut 1 en Aquatisch chronisch 1 volgens verordening (EG) nr. 1272/2008)

*** Zie factsheet “REACH en voorwerpen”

Registratie en gebruik van een stof

1. Wordt de stof die u gebruikt geregistreerd?

Ja.

Uw stof staat op de lijst van (gepre)registreerde stoffen op de ECHA website (http://apps.echa.europa.eu/registered/registered-sub.aspx(externe link)). Is dat niet het geval, neem dan contact op met uw leverancier. Uw leverancier moet in staat zijn om u te vertellen of, en wanneer de chemische stoffen die u gebruikt zijn of worden geregistreerd. Laat uw leverancier dit bij voorkeur schriftelijk vastleggen en vraag om het registratienummer als de stof is geregistreerd.

Nee.

Uw stof wordt niet geregistreerd. Het is mogelijk dat sommige bedrijven, bijvoorbeeld om zakelijke redenen, beslissen om bepaalde stoffen niet te registreren. Het is ook mogelijk dat u geen informatie krijgt van u leverancier. Als dat zo is, dan kunt u het volgende doen:

• Zoek een andere fabrikant of importeur of andere leverancier van de stof binnen Europa.
• Pas uw bedrijfsprocessen aan en ga na of u de stof kunt vervangen.
• Kijk in uw bedrijf naar de voor u essentiële stoffen en richt u aandacht daarop.
• U kunt er redelijkerwijze van uitgaan dat bulkchemicaliën worden geregistreerd.
• Staat de stof niet op de ECHA lijst, en krijgt u geen zekerheid van uw leverancier, meldt dit dan via de website van ECHA (http://echa.europa.eu/chem_data/list_registration_2010_en.asp(externe link)) en probeer alvast voorzorgsmaatregelen te nemen:

• Probeer een andere leverancier binnen Europa te vinden.
• Probeer een leverancier buiten Europa te vinden (u wordt dan importeur en moet zelf een registratie gaan doen) of probeer in contact te komen met een Only Representative die formeel als importeur zal optreden.
• Probeer alternatieve stoffen te vinden die wel nog worden geleverd.

2. Is duidelijk of uw gebruik wordt geregistreerd?

Ja.

U moet bij het gebruik de instructies over het veilige gebruik van de geregistreerde chemische stoffen opvolgen en werken volgens de risicobeheersmaatregelen die registrant aanbeveelt.

Nee.

Als niet duidelijk is of uw leveranciers ook uw specifiek gebruik registreren, dan kunt u het volgende doen:

• Kijk in uw bedrijf naar de voor u essentiële stoffen en vormen van gebruik en beoordeel of u die kunt vervangen.
• U kunt er van uitgaan dat normale vormen van gebruik (u doet met de stof niets anders dan vergelijkbare bedrijven doen) als geïdentificeerd gebruik worden geregistreerd. Eventueel komen er nieuwe veiligheidsmaatregelen die u zelf eenvoudig kunt invoeren.
• Neem contact op met de leverancier van uw stoffen en informeer hem over de vormen van gebruik. Probeer schriftelijk uitsluitsel te krijgen of de leverancier de stof voor uw gebruik gaat registreren.
• Krijgt u geen zekerheid van uw leverancier, probeer dan alvast voorzorgsmaatregelen te nemen:

• • Probeer een andere leverancier binnen Europa te vinden die uw vorm van gebruik wel wil registreren.
  • Probeer of u met uw leverancier kunt komen tot een andere vorm van gebruik of een andere stof die hij wel wil registreren.
  • Uw gebruik bij ECHA melden en indien van toepassing zelf een chemisch veiligheidsrapport (laten) opstellen. Zie de veelgestelde vragen
    (https://stoffenbeleid.nl/onderwerpen/reach/veelgestelde-vragen-1/chemisch/(externe link))
• over dit onderwerp.

3. Is uw specifieke toepassing/gebruik door de registratie afgedekt?

Ja.

U moet bij het gebruik de instructies over het veilige gebruik van de geregistreerde chemische stoffen opvolgen en werken volgens de risicobeheersmaatregelen die registrant aanbeveelt.

Nee.

Als uw specifieke toepassing niet wordt afgedekt door de registratie van uw leverancier of een andere leverancier, mag u de stof niet meer gebruiken. Het is mogelijk dat u pas na ontvangst van het veiligheidsinformatieblad van uw leverancier ontdekt uw gebruik niet wordt afgedekt door de registratie van uw leverancier. In dat geval kunt u het volgende doen:

• Uw leverancier informeren over uw gebruik en hem verzoeken een blootstellingscenario op te stellen dat uw gebruik afdekt. Als u niet wilt dat uw leverancier (bijvoorbeeld vanwege commerciële belangen) informatie krijgt over uw gebruik, dan hoeft u hem niet in te informeren. In dat geval moet u ECHA zelf informeren over uw gebruik en indien van toepassing zelf een chemisch veiligheidsrapport (laten) opstellen. Zodra uw leverancier de stof heeft geregistreerd en u een veiligheidsinformatieblad met het registratienummer van
• hem heeft ontvangen, moet u binnen 6 maanden informatie over uw gebruik aan ECHA verstrekken. U bent altijd verplicht de veiligheidsinstructies op te volgen en door te geven.
• Uw gebruik of de gebruiksomstandigheden van de stof aanpassen zodat het wordt afgedekt door het veiligheidsinformatieblad dat uw leverancier heeft verstrekt
• Overstappen naar een leverancier met een veiligheidsinformatieblad die uw gebruik afdekt.
• Uw gebruik bij ECHA melden en indien van toepassing zelf een chemisch veiligheidsrapport (laten) opstellen. Zodra uw leverancier de stof heeft geregistreerd en u een veiligheidsinformatieblad met het registratienummer van hem heeft ontvangen, moet u binnen 6 maanden informatie over uw gebruik aan ECHA verstrekken.

Gebruik van gevaarlijke stoffen/ mengsels en niet-gevaarlijke mengsels met gevaarlijke bestanddelen in het productieproces

4. Gebruikt u een gevaarlijke stof/ mengsel of niet-gevaarlijk mengsel met gevaarlijke bestanddelen?

Als het antwoord op deze vraag ja is, dan heeft u bij de aankoop van deze gevaarlijke stoffen of mengsels automatisch een veiligheidsinformatieblad ontvangen. Voor niet-gevaarlijke mengsels met gevaarlijke bestanddelen moet een leverancier op verzoek u een veiligheidsinformatieblad leveren (artikel 31 lid 1 en 3). Controleer aan de hand van het type veiligheidsinformatieblad of u voldoet aan de eisen in het veiligheidsinformatieblad:

• Heeft u een gewoon veiligheidsinformatieblad ontvangen, kijk dan of in hoofdstuk 1 uw gebruik is opgenomen en pas de voorschreven veiligheidsmaatregelen toe.
• Heeft u een veiligheidsinformatieblad met blootstellingscenario’s (ofwel extended Safety DataSheet of eSDS) ontvangen, controleer dan uw gebruiksomstandigheden zijn afgedekt.

5. Zijn uw gebruikscondities afgedekt door de blootstellingscenario’s die uw leverancier heeft opgegeven?

Volgens REACH heeft u na ontvangst van het registratienummer via het veiligheidsinformatieblad, 12 maanden te tijd om uw gebruikscondities af te stemmen op de condities die uw leverancier in het veiligheidsinformatieblad heeft opgenomen (artikel 37 en 39). Als dat niet het geval is, kunt u het volgende doen:

• Uw leverancier informeren over uw gebruik en hem verzoeken een blootstellingscenario op te stellen dat uw gebruik afdekt. Als u niet wilt dat uw leverancier (bijvoorbeeld vanwege commerciële belangen) informatie krijgt over uw gebruik, dan hoeft u hem niet in te informeren. In dat geval moet u ECHA zelf informeren over uw gebruik en indien van toepassing zelf een chemisch veiligheidsrapport (laten) opstellen. Zodra uw leverancier de stof heeft geregistreerd en u een veiligheidsinformatieblad met het registratienummer van hem heeft ontvangen, moet u binnen 6 maanden informatie over uw gebruik aan ECHA verstrekken.
• Uw gebruik of de gebruiksomstandigheden van de stof aanpassen zodat het wordt afgedekt door het veiligheidsinformatieblad dat uw leverancier heeft verstrekt
• Overstappen naar een leverancier met een veiligheidsinformatieblad die uw gebruik afdekt.
• Uw gebruik bij ECHA melden en indien van toepassing zelf een chemisch veiligheidsrapport (laten) opstellen. Zodra uw leverancier de stof heeft geregistreerd en u een veiligheidsinformatieblad met het registratienummer van hem heeft ontvangen, moet u binnen 6 maanden informatie over uw gebruik aan ECHA verstrekken.